Du lịch Miếu Thành Hoàng Thượng Hải – Vẻ đẹp tâm linh giữa hiện đại

Nếu bạn đang lên kế hoạch du lịch Thượng Hải, đừng bỏ lỡ Miếu Thành Hoàng – biểu tượng văn hoá tâm linh nổi tiếng ngay gần khu Dự Viên. Bài viết dưới đây của Elite Tour sẽ đưa bạn khám phá lịch sử hình thành, kiến trúc độc đáo cùng những bí ẩn thú vị phía sau ngôi miếu linh thiêng này.

Miếu Thành Hoàng là địa điểm du lịch Thượng Hải nổi tiếng, tọa lạc tại số 249 đường Phương Bang Trung, quận Hoàng Phố, Thượng Hải. Ban đầu nơi này là chùa Kim Sơn (còn gọi là chùa Hỏa Quang Hưng), thờ tướng quân Tây Hán Bác Lục Hầu Hắc Quang.

Miếu Thành Hoàng được xây dựng lần đầu tiên vào thời Vĩnh Lạc của nhà Minh (1403-1424), dành riêng cho Tần Dụ Bá, vị thần thành phố Thượng Hải, nằm ở gần Dự Viên, có tổng diện tích khoảng 3.000 mét vuông, là ngôi chùa của giáo phái chính thống của Đạo giáo.
Kể từ thời nhà Đường, Miếu Thành Hoàng đã tồn tại ở Thượng Hải. Kể từ thời Đạo Quang đế của nhà Thanh, Miếu Thành Hoàng đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh và hỏa hoạn.

Năm 1994, Miếu Thành Hoàng được trùng tu và vào ngày 31 tháng 1 năm 1995, Miếu Thành Hoàng chính thức được mở cửa cho người dân và du khách tới chiêm bái.

Miếu Thành Hoàng với cổng chính hướng về phía Nam, cổng phụ hướng về phía Bắc. Bố cục bên trong đều được bố trí dọc theo trục trung tâm.

Những tòa nhà bên trong khuôn viên Miếu Thành Hoàng đều là những tòa nhà quy mô lớn điển hình với những bức tường màu đỏ và gạch nâu ở phía Nam, mái đầu hồi treo và duy trì phong cách kiến ​​​​trúc tiêu biểu của thời nhà Minh.

Kiến trúc của Miếu Thành Hoàng gây ấn tượng với mái hiên cao chót vót, xà nhà nhiều màu sắc và những tòa nhà được sơn màu xanh lá cây và mái hiên màu đỏ.

Thành Hoàng 城隍 là vị thánh bảo hộ thành phố. Tên của vị thánh này được ghép từ chữ “Thành” trong các bức tường thành và “Hoàng” có nghĩa là hào nước.

Cả hai đều là cơ sở quân sự cổ xưa được sử dụng để bảo vệ thành phố. Theo "Sách Lễ", vị thần "Thủy Ung" được hoàng đế tôn thờ thời cổ đại có trách nhiệm duy trì sự cân bằng giữa nước và đất, và có thể được coi là nguyên mẫu của Thành Hoàng.

Có ghi chép về việc thờ Thành Hoàng vào thời Nam Bắc triều. Đến thời nhà Minh, khi thành phố phát triển thịnh vượng, việc thờ Thành Hoàng càng trở nên phổ biến hơn.

Trách nhiệm của Thành Hoàng bao gồm duy trì sự công bằng, đề cao công lý và giám sát người dân. Ông được biết đến như một vị thần của lòng trung thành và chính trực của công chúng.

Vị Thành Hoàng được thờ trong Miếu Thành Hoàng là Tần Dụ Bá, một tiến sĩ thời nhà Nguyên. Ông được người dân kính trọng vì đức tính thanh liêm, chính trực và luôn đề cao công lý. Người dân sau đó tôn thờ ông là Thành Hoàng của Thượng Hải và mong ông sẽ bảo vệ sự yên bình của thành phố.

Miếu Thành Hoàng đã tồn tại ở Thượng Hải từ thời nhà Đường. Vào thời điểm đó, Thượng Hải được gọi là quận Hoa Đình, và đền thờ vị thần bảo hộ thị trấn được xây dựng ở phía Tây.

Vào năm thứ mười bốn của nhà Nguyên (1277), quận Hoa Đình được nâng cấp thành phủ Hoa Đình, và năm sau được đổi tên thành phủ Tùng Giang. Miếu Thành Hoàng ban đầu cũng được đổi tên thành Miếu Thành Hoàng phủ Tùng Giang.

Tuy nhiên, do thiếu dữ liệu lịch sử nên danh tính của Thành Hoàng ở thời điểm đó vẫn chưa được xác minh.
Năm nhà Nguyên thứ 29 (1292), quận Thượng Hải chính thức được thành lập. Do quy mô của Quận Thượng Hải vào thời điểm đó khá nhỏ, trong quận không có Miếu Thành Hoàng riêng biệt. Người dân thường thờ Thành Hoàng tại một ngôi đền ở ngoại ô thành phố (nay nằm ở số 12 đường Vĩnh Gia, Thượng Hải).
Khi quy mô thành phố của Quận Thượng Hải tiếp tục mở rộng và số lượng cư dân tăng lên rõ rệt trong thời kỳ Vĩnh Lạc của nhà Minh (1403-1424), việc thờ cúng Thành Hoàng ngày càng trở nên bất tiện.

Vì vậy, thẩm phán Thượng Hải vào thời điểm đó, đã quyết định biến đền Kim Sơn, nơi thờ thần Bác Lục Hầu Hắc Quang thành miếu Thành Hoàng và thờ Tần Dụ Bá nhằm đáp ứng nhu cầu thờ cúng của người dân trong thành phố.

Kể từ thời Đạo Quang, xã hội Trung Quốc đã bước vào một thế kỷ hỗn loạn do những rắc rối bên trong và bên ngoài. Trong thời kỳ này, Miếu Thành Hoàng cũng gặp phải những thách thức lớn và trải qua nhiều cuộc chiến tranh và hỏa hoạn.
Vào năm thứ 22 dưới triều đại của Đạo Quang (1842), quân đội Anh đã chiếm đóng Thành phố Thượng Hải và sử dụng Miếu Thành Hoàng làm căn cứ. Họ đã chiếm giữ nơi này trong 5 ngày, trong thời gian đó ngôi miếu đã bị hư hại nghiêm trọng.

Vào năm Hàm Phong thứ ba (1853), Cuộc nổi dậy Tiểu Đao Hội đã lấy Vườn phía Tây của Miếu Thành Hoàng (hiện là Dự Viên) làm sở chỉ huy và chiếm giữ nó trong mười tám tháng. Quân Thanh sau đó đã chiếm được thành phố Thượng Hải, còn Miếu Thành Hoàng và Dự Viên bị tổn thất nghiêm trọng.

Vào năm Hàm Phong thứ 10 (1860), khi quân Thái Bình tấn công thành phố Thượng Hải, quân ngoại xâm tiến vào Dự Viên, gây thiệt hại cho cảnh quan trong vườn. Sau khi quân Anh và Pháp rút lui, Miếu Thành Hoàng rơi vào tình trạng đổ nát.

Trong thời Đồng Trị (1865 và 1868), trước những tổn thất to lớn mà Đền Thành Hoàng phải gánh chịu sau nhiều cuộc chiến tranh, các quan chức Thượng Hải đã kêu gọi quyên góp để tu sửa lại miếu Thành Hoàng.

Sau mười tháng trùng tu, Đền Thành Hoàng. đã được khôi phục. Năm Quang Tự thứ 19 (1893), Vương Thừa Hiên, quan thái Thượng Thượng Hải, gây quỹ sửa chữa các công trình chính của chùa như cổng thứ nhất, cổng thứ hai và chính điện của Nguyên Môn, tạo nên miếu Thành Hoàng hoành tráng hơn.

Đồng thời, với việc xây dựng lại các ngôi chùa và sự gia tăng dân số thành thị, hoạt động kinh doanh ở khu vực miếu Thành Hoàng phát triển thịnh vượng, trở thành khu vực thịnh vượng nhất Thượng Hải vào thời điểm đó.
Tuy nhiên, vào thời Trung Hoa Dân Quốc (1922 và 1924), Miếu Thành Hoàng gặp phải hai vụ hỏa hoạn và lại bị hư hại. Sau khi được xây dựng lại, đặc biệt là trùng tu toàn diện từ năm 1926 đến năm 1927, Miếu Thành Hoàng lại xuất hiện dưới hình thức một tòa điện cổ bằng thép và xi măng, thể hiện sự nguy nga, tráng lệ.
Sau khi Chiến tranh chống Nhật bùng nổ vào năm 1938, Miếu Thành Hoàng trở thành khu vực tị nạn và tiếp nhận người tị nạn, nhưng ngôi đền lại bị thiệt hại nghiêm trọng. Khi tình hình ở Thượng Hải dần dần ổn định, những người tị nạn bắt đầu rời đi, việc hương khói trong ngôi miếu cũng dần dần phục hồi.

Sau khi thành lập Tân Trung Hoa, Miếu Thành Hoàng đã trải qua quá trình cải tạo có hệ thống. Sau khi Thượng Hải giải phóng năm 1949, ngoại trừ chánh điện, các điện khác dần bị đóng cửa, nhưng tượng các vị thần vẫn được bảo tồn.

Năm 1956, Cục Tôn giáo thành phố Thượng Hải tiến hành công việc trùng tu Miếu Thành Hoàng.
Năm 1965, một phần ngôi nhà ở sảnh sau của Miếu Thành Hoàng được dùng làm cửa hàng bán hoa và chim để hợp tác xây dựng các trung tâm mua sắm và phố An Nhân.

Vào tháng 4 năm 1966, Cục Tôn giáo Thành phố và các cơ quan chính quyền khác tuyên bố đình chỉ các hoạt động tôn giáo ở Miếu Thành Hoàng.

Sau đó, cuộc “Cách mạng Văn hóa” đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho nội thất của Đền thờ Thành phố và tất cả các bức tượng đều bị phá hủy.

Vào tháng 8 cùng năm, Hồng vệ binh đã đốt toàn bộ vật phẩm tôn giáo của miếu. Sảnh chính, gian giữa và các tòa nhà khác của Miếu Thành Hoàng và một số khu vực công cộng khác với tổng diện tích khoảng 1.200 mét vuông, bị một nhóm bán buôn hàng hóa nhỏ ở Thượng Hải chiếm đóng.

Năm 1994, Miếu Thành Hoàng được mở cửa trở lại và công việc trùng tu bắt đầu. Trong quá trình trùng tu, Miếu Thành Hoàng vẫn mở cửa.
Vào ngày 26 tháng 1 năm 1995, tượng thần Thành Hoàng được đặt tại Miếu Thành Hoàng. Vào ngày 31 tháng 1 cùng năm, Miếu Thành Hoàng chính thức mở cửa cho các tín đồ. Khu vực mở bao gồm chánh điện, điện Nguyên Thần, điện Thần Tài, điện Từ Hàng, điện Thành.
Vào năm 2015, Miếu Thành Hoàng đã lấy lại quyền sử dụng các phòng bên cánh và tiến hành cải tạo để bố cục hoàn thiện hơn và công năng tốt hơn. Ngày nay, ngôi chùa có mười hai sảnh với tổng diện tích hơn 3.000 mét vuông, bao gồm điện Hoắc Quang, điện Nguyên Thần,…

Đi qua Sơn Môn là Nghĩa Môn - cổng chính thứ hai của văn phòng chính phủ trước đây. Trên hai cây cột có hai câu đối. Phía sau câu đối có một chiếc bàn tính lớn treo trên bàn tính có khắc bốn chữ “Con người không thể tính toán được”.

Các hạt trên bàn tính lên xuống tượng trưng cho “sự phân chia Đại thừa” đang diễn ra trong thế giới thần thánh. Bên cạnh bàn tính có hai đồng tiền khổng lồ. Trên số tiền khổng lồ viết rằng: Người làm điều thiện sẽ thịnh vượng, còn người làm điều ác sẽ bị diệt vong.

Tấm biển “Miếu Thành Hoàng” được treo ở lối vào chính điện của ngôi miếu, kèm theo câu đối đề cao về thiện tính, tâm lành. Chính điện thờ bức tượng ngồi của Hán Bác Lục Hầu Hoắc Quang, bên trái là Thần Văn, bên phải là Thần Võ.

Trong chánh điện có tấm bảng “chăm dân”, ngoài ra còn có hai câu đối đầu tiên treo câu đối “Uy Linh Hiển Hách Hộ Quốc An Bang Phù Xã Tắc Thánh Đạo Cao Minh Giáng Thi Cam Lộ Cứu Sinh Dân” để ca ngợi công đức của Thành Hoàng.

4.4 Điện Thái Tuế

4.5 Điện Tam Quan

4.6 Điện Nguyệt Lão

4.7 Điện Từ Hàng

4.8 Điện Thần Tài

4.9 Điện Thành Hoàng

5. Kinh nghiệm du lịch miếu Thành Hoàng Thượng hải

5.1 Thời điểm lý tưởng để tham quan

Khoảng thời gian mùa xuân (tháng 3–5) và mùa thu (tháng 9–11) là thời điểm đẹp nhất để ghé thăm Miếu Thành Hoàng. Thời tiết mát mẻ, không quá nóng, thích hợp dạo quanh và chụp ảnh.
Lưu ý Tránh các dịp lễ lớn như Tết Nguyên Tiêu, Trung Thu, Quốc Khánh Trung Quốc vì khu vực này thường rất đông khách.

5.2 Di chuyển đến Miếu Thành Hoàng như thế nào?

• Địa chỉ: Số 249, đường Phương Bang Trung (Fangbang Zhong Road), quận Hoàng Phố, Thượng Hải.
• Bằng tàu điện ngầm: Đi tuyến số 10, dừng tại ga Yu Yuan Garden (豫园), sau đó đi bộ khoảng 600m.
• Bằng taxi hoặc xe buýt: Yêu cầu điểm đến “City God Temple / Chenghuangmiao” – tài xế nào cũng biết khu này vì rất nổi tiếng.

5.3 Giá vé và Giờ mở cửa

• Giá vé tham quan: Khoảng 10 – 30 Nhân dân tệ (tùy thời điểm, bạn đọc nên kiểm tra lại tại quầy vé).
• Giờ mở cửa: Từ 08:00 – 17:00 (một số khu vực mở đến 21:00 vào cuối tuần).

5.4 Các hoạt động nên trải nghiệm tại khu phố cổ Miếu Thành Hoàng

• Chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính thời Minh với mái ngói cong, màu đỏ son và chạm khắc tinh xảo.
• Tham quan các khu vực chính như: Sơn Môn, Nghĩa Môn, Chánh Điện, Hậu Điện.
• Dạo quanh phố cổ ngay cạnh miếu – thiên đường ẩm thực và đồ lưu niệm truyền thống.
• Chụp ảnh vào buổi chiều hoặc tối khi đèn lồng được thắp sáng – khung cảnh lung linh rất ấn tượng.

5.5 Một số lưu ý hữu ích

• Đi giày hoặc sandal thoải mái vì phải đi bộ khá nhiều.
• Mang theo nước uống, mũ/nón nếu đi vào mùa hè.
• Đến sớm (8h30–10h00) để tránh đông và chụp hình đẹp hơn.
• Giữ gìn tư trang cẩn thận, đặc biệt khu chợ lưu niệm.
• Nếu muốn cầu bình an, có thể tham gia nghi lễ nhỏ trong Chánh Điện (ăn mặc lịch sự, giữ thái độ tôn nghiêm).
• Có thể kết hợp tham quan Vườn Dự Viên vì chỉ cách vài phút đi bộ.
• Nên dành ít nhất 1 buổi sáng hoặc chiều để khám phá hết Miếu Thành Hoàng và khu phố cổ xung quanh.

6. Giải đáp các câu hỏi thường gặp về miếu Thành Hoàng

* Miếu Thành Hoàng thờ ai?

Miếu Thành Hoàng Thượng Hải thờ ba vị Thành Hoàng (thần bảo hộ thành phố) gồm:

• Hoắc Quang – đại thần nhà Hán, là vị Thành Hoàng đầu tiên của khu này. 
  
• Tần Dụ Bá – vị quan triều đình dưới thời Chu Nguyên Chương, được phong làm Thành Hoàng Thượng Hải. 
  
• Trần Hoa Thành – tướng nhà Thanh, được thờ vì công lao bảo vệ Thượng Hải. 

Miếu theo phong Thần Đạo (Đạo giáo) và tín ngưỡng dân gian, người dân đến đây để cầu an, cầu may mắn, bảo hộ cho thành phố. 

* Ăn gì ở Miếu Thành Hoàng?

Khu vực quanh Miếu Thành Hoàng và phố cổ lân cận là thiên đường ẩm thực đường phố và món ăn đặc sản Thượng Hải. Những món nên thử:

• Tiểu Long Bao – bánh bao nhân nhiều nước, nổi tiếng tại khu vực Miếu Thành Hoàng. 
  
• Các món ăn vặt khác như bánh rán, món chiên, đồ ngọt truyền thống – được bán khắp trong khu Miếu và khu chợ lân cận. 
  
• Thưởng thức tại các quán nhỏ trong khu phố miếu, kết hợp tham quan và ăn uống trong cùng một chuyến đi.

* Mua gì ở Miếu Thành Hoàng Thượng Hải?
Khu vực xung quanh Miếu Thành Hoàng — thường được gọi là khu “bazaar” hoặc phố cổ Miếu Thành Hoàng là khu mua sắm đặc sắc với nhiều lựa chọn quà tặng, lưu niệm:

• Quà lưu niệm: Tranh, nam châm, postcard, áo phông, đồ thủ công nhỏ, tượng nhỏ. 
  
• Trang sức và vật phẩm bằng ngọc, bạc, đá phong thủy – nhiều cửa hàng vàng/bạc trong khu. 
  
• Đồ ăn mang về: các loại bánh ngọt truyền thống, đồ snack đặc sản Thượng Hải để làm quà. 

Lưu ý: Khi mua sắm trong khu này, bạn nên có kỹ năng mặc cả và kiểm tra chất lượng sản phẩm vì nhiều cửa hàng là khu chợ du lịch. 

Tổng kết:

Miếu Thành Hoàng Thượng Hải không chỉ là điểm đến tâm linh linh thiêng mà còn là nơi hội tụ văn hóa, ẩm thực và nhịp sống đặc trưng của thành phố phồn hoa bậc nhất Trung Hoa. Dạo quanh khu phố cổ, thưởng thức Tiểu Long Bao nóng hổi, mua vài món quà lưu niệm tinh xảo — đó là cách tuyệt vời để cảm nhận “hồn Thượng Hải” đích thực.
Nếu bạn muốn tận hưởng hành trình trọn vẹn, kết hợp tham quan Dự Viên, Bến Thượng Hải và Tháp Minh Châu — hãy để Elite Tour đồng hành cùng bạn trong tour du lịch Thượng Hải trọn gói với lịch trình linh hoạt và trải nghiệm đẳng cấp.